In zijn keynote presentatie gaat Frans dieper in op de impact van (big) data en kunstmatige intelligentie op de publieke sector. Hij gaat in op het waarom, wat en hoe van data en AI-gedreven innovatie. Waarom moeten data en AI topmanagementprioriteiten zijn voor iedere organisatie, hoe moeten organisaties reageren op de uitdagingen die data en AI met zich meebrengen, en ‘what’s next’, zijn vragen die in zijn presentatie zullen worden beantwoord. Aan de hand van DatCan, het datagedreven innovatie canvas, geeft hij concrete handvatten voor het starten van succesvolle data- en AI-projecten. Frans wil zijn publiek graag inspireren met aansprekende voorbeelden en concrete business cases.

Welke AI-toepassingen zijn er ontwikkeld voor de omgang met de Omgevingswet? Welke daarvan zijn kansrijk om op te schalen? Een voorbeeld is de OmgevingsChat: een AI-toepassing die voor ambtenaren inzicht biedt in alle relevante regels op rijks-, provinciaal en gemeentelijk niveau op basis van de Omgevingswet. De tools zijn erop gericht om ambtenaren sneller en beter hun werk te laten doen. In deze workshop gaan we in gesprek over nieuwe veelbelovende ontwikkelingen op dit terrein. Met inleidingen van Guido Enthoven (Instituut Maatschappelijke Innovatie, Martijn Ligthart (ministerie van VRO) en Bas Kooistra (De Friese Aanpak, OmgevingsChat).

De presentatie geeft een overzicht van de meest recente ontwikkelingen in AI. Het schets daarin ook de positie van Europa en Nederland.

Naast een overzicht wat er momenteel in Nederland gebeurt onder andere vanuit AIC4NL, waaronder de Nederlandse AI Fabriek.

Tenslotte wordt een visie gegeven op de route die Nederland de komende jaren zal moeten volgen om de AI positie te versterken.

AI staat volop in de belangstelling. Algoritmes maken processen sneller, data ondersteunt besluitvorming en dienstverlening wordt steeds persoonlijker. Toch draait succesvolle AI-toepassing niet alleen om technologie. Minstens zo belangrijk is de manier waarop organisaties hun medewerkers meenemen in de verandering.

In deze sessie laat Marc Boidin zien dat effectieve adoptie begint bij mensen. Hoe creëer je vertrouwen in nieuwe technologie? Welke rol speelt verandermanagement? En wat kunnen publieke organisaties leren van de aanpak in de private sector?

Aan de hand van inspirerende praktijkvoorbeelden uit bedrijfsleven en publieke context bespreekt Marc hoe je innovatie en mensgerichte verandering combineert. Het resultaat: een duurzame en breed gedragen adoptie van AI.

Uitvoeringsprocessen lopen vaak over meerdere afdelingen en organisaties heen. Daarbij is wel goed zicht op aantallen dossiers en bedragen, maar niet op hoe het proces daadwerkelijk verloopt. Daardoor blijven knelpunten, wachttijden en inconsistenties in de uitvoering vaak onzichtbaar, en is het lastig om gerichte verbetermaatregelen te nemen.

Process mining is een techniek waarmee je op basis van feitelijke procesdata uit IT-systemen automatisch inzicht krijgt in het werkelijke procesverloop — inclusief knelpunten, wachttijden en variaties tussen organisaties. Maar hoe zet je deze techniek in voor het verbeteren van complexe ketenprocessen waarin systemen en data versnipperd zijn over verschillende organisaties?

Rike Bron (projectleider bij ODI) en Iris Beerepoot (assistant professor bij de Universiteit Utrecht) verkennen hoe je met federated process mining ketenprocessen inzichtelijk maakt, zonder gevoelige data te hoeven delen.

In deze sessie laten Roeland Allewijn (CDO Rijkswaterstaat) en Edwin van Unen (SAS) zien hoe AI niet alleen een technologische ontwikkeling is, maar ook een katalysator voor fundamentele organisatieverandering. Daarbij dwingt de komst van de EU AI Act overheidsorganisaties tot herinrichting van hun governance-structuur, waarbij mensgerichtheid, vertrouwen en ethiek centraal komen te staan.

AI is geen kwestie van of, maar wanneer. Zonder de juiste governance lopen overheidsorganisaties risico op ethische misstappen en compliance-problemen. Maar dat mag hen niet onthouden van de voordelen van AI. Met een robuust governance-raamwerk kunnen organisaties sneller innoveren, efficiënter opereren en zich wendbaarder opstellen. Dit vergroot het vertrouwen van burgers en andere betrokken partijen.

Ontdek hoe Rijkswaterstaat AI Governance inzet om versnipperde data en complexe regels te overwinnen – en zo innovatie versnelt en betrouwbare AI-beslissingen mogelijk maakt.

Samenvatting: In zijn presentatie bespreekt Paul Iske het gegeven dat in de complexe, nieuwe werkelijkheid van AI, risico’s genomen moeten worden en dat niet alles altijd zal lukken. We moeten vallen en opstaan, experimenteren en leren. Soms zijn mensen bang om te falen, of zijn terughoudend in het vertellen hoe het écht is gegaan. Ook binnen de overheid, waar mensen natuurlijk vaak helemaal niet zitten te wachten op dingen die mislukken en waar dan al snel praktische, politieke en/of financiële problemen uit kunnen voortvloeien. En dan moet er vooral worden geleerd en moeten mensen de geleerde lessen zelf in praktijk brengen en delen met anderen. Daarvoor heb je wel mensen nodig die hun lessen willen delen. Dat zal ook gebeuren tijdens dit programma-onderdeel, waarin ook de Award voor de meest briljante mislukking AI en de overheid 2025 zal worden uitgereikt en genomineerden hun verhaal en lesen zullen delen met de aanwezigen!

In deze sessie ga je een heus machine learning experiment ervaren over de ethische aspecten van AI. Want naast de nieuwe technologische kansen die AI biedt brengt het ook verschillende ethische vragen met zich mee waar we als professionals een antwoord op dienen te vinden. De vraag: “Moeten we dit willen?” is niey alleen inhoudelijk interressant, maar is ook een vraag die organisatie nodig heeft. Want het is niet vanzelfsprekend dat de verantwoordelijkheid voor deze vraag duidelijk belegd is binnen organisaties. In deze sessie neemt Bastiaan je mee naar deze ethische vragen, via een live experiment waarbij je als deelnemer tijdelijk een onderdeel wordt van een “menselijk AI systeem”, dat je leert waarom het uitdagend is om je teveel te richten op de antwoorden die AI geeft op je prompts.

De inzet van AI binnen de overheid groeit snel, maar niet elke organisatie bevindt zich op hetzelfde AI volwassenheidsniveau. Hoe voorkom je dat elke organisatie afzonderlijk het wiel opnieuw uitvindt? In deze interactieve workshop verkennen we hoe kennisdeling tussen overheidsorganisaties kan bijdragen aan efficiënte en verantwoorde AI-ontwikkeling en opschaling.

De opkomst van AI biedt veel kansen voor overheidsorganisaties: om processen efficiënter te maken, dienstverlening aan burgers te verbeteren, of legacy systemen te moderniseren. Maar er zijn ook uitdagingen: hoe bepaal je de beste methode voor jouw organisatie? Heb je de juiste kennis en kunde in huis? En hoe zorg je voor verantwoorde ontwikkeling en uitrol en behoud van autonomie? In deze sessie vertellen Thomas Dohmen en Carien Duisterwinkel hoe kennisinstellingen en overheidsorganisaties samen werken aan impactvolle, verantwoorde AI voor Nederland. Ze geven voorbeelden van bestaande initiatieven en succesvolle werkwijzen, en gaan het gesprek aan met het publiek over kansrijke thema’s waarop onderzoek en (beleids)praktijk elkaar kunnen versterken.

Rijkswaterstaat werkt volop aan innovatieve AI-projecten, zowel intern als in samenwerking met externe partners. Zo onderzoeken we hoe Generatieve AI onze collega’s kan ondersteunen om hun werk veel slimmer en efficiënter te doen. Via onze projecten op het vlak van Machine Learning verbeteren we de kwaliteit van onze producten en diensten voor weg- en vaarweggebruikers. Toch gaat de implementatie van nieuwe technologie bij de eindgebruikers niet altijd vanzelf. We ontmoeten dilemma’s die een snelle implementatie in de weg staan. Centrale vraag in deze workshop is de hulpvraag, hoe zorgen we voor betrouwbare veilige en breed geaccepteerde AI-oplossingen die echt gebruikt worden binnen onze organisatie? We willen graag leren van elkaar.

🔹 Herken jij deze uitdagingen in je eigen werk?

🔹 Implementatie ook een uitdaging?

🔹 Denk collectief mee over doorbraken!

Sluit aan in onze interactieve workshop “AI-dilemma’s bij Rijkswaterstaat”. In 45 minuten gebruiken we ons collectief denkvermogen hop om concrete stappen te zetten richting antwoorden en oplossingen. Samen brengen we onze AI-ambities verder!

In deze sessie nemen Larissa Zegveld, voorzitter van het NDS AI-aanjaagteam, en Jasper Kars, programmamanager van de prio AI, je mee in de uitvoering van de in juli van dit jaar gepubliceerde NDS. Binnen deze strategie is AI een van de zes prioriteiten. De focus ligt op het verantwoord en mensgericht inzetten van AI, waarbij de overheid innovatie stimuleert, de samenwerking – zowel binnen de overheid als met wetenschap en bedrijfsleven – versterkt, en AI inzet die bijdraagt aan maatschappelijke opgaven. Nu de NDS er ligt, is de vraag: hoe grijpen we als overheid in de uitvoering de kansen van deze veelbelovende technologie – en hoe brengen we dat in de praktijk?

Meer informatie: Nederlandse Digitaliseringsstrategie – prioriteit AI

Steeds vaker krijgen mensen hun antwoorden direct van generatieve AI-systemen, zonder dat ze nog doorklikken naar websites. Dat heeft grote gevolgen voor de vindbaarheid van overheidsinformatie: hoe zorgen we dat betrouwbare en actuele informatie ook in die nieuwe kanalen terechtkomt?
In deze presentatie nemen Eva van Kruchten (Dienst Publiek en Communicatie, Ministerie van Algemene Zaken) en Jarik Oosting (SmartRanking) je mee in de opkomst van Generative Engine Optimization (GEO). Ze laten zien welke trends zichtbaar zijn in zoekgedrag, hoe generatieve modellen informatie selecteren en samenstellen, wat dit betekent voor overheidscommunicatie en welke eerste stappen de overheid kan zetten om haar informatie ook in deze nieuwe omgeving zichtbaar en vindbaar te houden.

AI applications for improving recruitment and information services in public administration
The session will focus on Formez PA’s experience in adopting AI-based tools to support the selection of consultants and improve the communication process with candidates, highlighting results and lessons learned from the early implementation phase.

Tijdens het AI & Overheid congres laat Martijn Bekking van Platform AI & Overheid zien hoe de AI-community binnen de overheid échte waarde levert, en waarom opschalen van AI nu telt.

Eli de Smet (SSC-ICT) toont vervolgens hoe dit concreet gebeurt met VLAM (Veilig Lokaal AI Modellen). Deze oplossing maakt het op grote schaal gebruik maken van AI binnen de overheid mogelijk.

Daarna deelt Jeroen den Hollander van Cs UP een voorbeeld van een AI-experiment uit de praktijk van de SVB.

We sluiten af met een interactieve sessie: scherpe inzichten, gedeelde bouwblokken en directe next steps.

Geen hype — samen vlammen en schalen.

Tijdens deze sessie presenteert Niek De Visscher het AI Playbook van Digitaal Vlaanderen: een strategisch en operationeel instrument dat overheden ondersteunt bij het verantwoord en effectief inzetten van artificiële intelligentie. Het Playbook biedt een gepersonaliseerd stappenplan op maat van de maturiteit van de organisatie, met concrete tools, raamwerken en praktijkvoorbeelden. De sessie zoomt in op de vijf pijlers van het Playbook en toont hoe deze vertaald worden naar actiegerichte begeleiding. Deelnemers krijgen inzicht in hoe het Playbook kan helpen bij het definiëren van doelen, het structureren van AI-trajecten en het verhogen van adoptie binnen hun organisatie. 

Versnellen in het opschalen van AI. Hoe dan? Iedereen is het erover eens: we moeten nu echt gaan versnellen met AI. Zowel Europa als Nederland geven het duidelijke signaal. Het is tijd om op te schalen. Als publieke organisatie wil je natuurlijk niet achterblijven. Je wilt vandaag nog aan de slag met een waardevolle AI-toepassing die betrouwbaar is, eenvoudig te implementeren en écht verschil maakt.

Maar hoe vind je die ene toepassing tussen al die initiatieven, pilots en experimenten? Hoe weet je zeker dat je voldoet aan wet- en regelgeving en ethische richtlijnen? Wie kan helpen met een mogelijke organisatieverandering en met het inkopen en standaardiseren van de oplossing, zodat opschalen ook écht mogelijk wordt?

Het klinkt als een flinke uitdaging. Gelukkig hoeven we het niet alleen te doen. Binnen de Nederlandse Digitaliseringsstrategie is een belangrijke stap gezet: we gaan samen versnellen. De AI-Opschalingsfaciliteit gaat ons helpen om de kracht van samenwerking te benutten en waardevolle AI breder beschikbaar te maken.

Arthur Groenendijk van ICTU vertelt hoe de AI-Opschalingsfaciliteit gaat werken. Vervolgens gaan Nadine Beks van Raaij, Patrick Krul, Jurgen Bomas, Joris Krüse, Arthur Groenendijk en Margot Savelkoul in gesprek met de deelnemers aan de workshop, over wat dit in de praktijk betekent. Want versnellen doen we niet alleen, dat doen we samen.

Veel organisaties proberen digitale transformatie te besturen met structuren, beleid en controle. Maar wat gebeurt er als je dat omdraait? Deze lezing laat zien hoe de provincie Drenthe de digitale toekomst niet plande, maar ontdekt — door alle medewerkers  de ruimte te geven om te experimenteren met AI en data. Wat blijkt: beleid volgt beter op ervaring dan andersom. Een verhaal over vertrouwen, timing en lef.

De AI-verordening verplicht organisaties hun medewerkers AI-geletterd te maken. Maar: hoe pak je dat effectief én inspirerend aan? Rijkswaterstaat doet dat met de ‘Digiklaas’! Hét ganzenbordspel om op laagdrempelige wijze bewustwording te creëren over AI. In het spel help je in een team Digiklaas op weg van Spanje naar Rijkswaterstaat. Tijdens de reis kom je in aanraking met de kansen en risico’s van AI. Laat je inspireren door de wijze waarop Rijkswaterstaat werkt aan AI-geletterdheid én ontdek hoe AI bij deze organisatie wordt toegepast. Vergroot bovendien spelenderwijs je AI-netwerk, natuurlijk onder het genot van pepernoten!

AI-agents zijn meer dan slimme algoritmes. Ze nemen waar, beslissen én handelen om een doel te bereiken. Maar wat betekent dat concreet voor uw organisatie? En hoe kunt u ze inzetten voor een wendbare en effectieve overheid?

In deze sessie laat Serge Segboer aan de hand van praktijkcases zien hoe AI-agents bijdragen aan:

• Het realtime afhandelen van veiligheidsscenario’s
• Het voorkomen van onregelmatigheden in besluitvorming (bijv. Europees Parlement)

• Het proactief informeren van burgers over hun persoonlijke situaties

Door inzet van AI-agents kunnen organisaties tot 30% productiviteitswinst boeken – niet volgend jaar, maar vandaag al. Agents nemen grote delen van het werk over. Minder handmatig werk, meer nauwkeurigheid en sneller resultaat.

Het concern OCW en DUO werken samen met het Nationaal Archief, het bestuursdepartement, de Inspectie van het Onderwijs en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed om de kansen van AI te benutten en om dit op een verantwoorde wijze te doen. Hoe breng je een organisatieverandering teweeg om gezamenlijk invulling te geven aan de kaderstelling rondom AI, het experimenteren en het implementeren van AI-voorzieningen en het betrekken van medewerkers bij deze ontwikkelingen? Daar gaan we het in deze deelsessie over hebben!

In april 2025 is het Programma AI binnen het concern OCW gestart om bovenstaande zaken programmatisch vorm te geven. We nemen jullie mee in onze strategie, aanpak en de resultaten die we in relatief korte tijd hebben kunnen boeken door intensieve samenwerking met onze omgeving. We gaan actief met elkaar in gesprek en maken jullie ook deelgenoot van onze worstelingen.

We zullen niet enkel op ‘concernniveau’ deze aspecten benaderen. DUO gaat ook met een programmatische aanpak interne regie op het onderwerp AI pakken. We gaan ook een vertaling maken naar hoe deze materie zich verhoudt tot de uitvoeringsprocessen van DUO.

Kortom, een interactieve deelsessie waarin kennis en ervaringen vanuit verschillende niveaus worden gedeeld. We leren graag van jouw inzichten dus wees welkom en schuif aan!

Het leer- en aanpassingsvermogen van zowel individu als organisatie bepaalt in hoge mate de snelheid en kwaliteit van AI-adoptie. Hier liggen kansen: door de mens in de hoofdrol te plaatsen versterken we niet alleen de effectiviteit van AI, maar remmen we de opkomst van Shadow-AI – ongecontroleerde of onzichtbare toepassingen van generatieve AI buiten de formele kaders.

We kijken naar de AI-lifecycle – van strategie en ontwikkeling tot implementatie en monitoring – en laten zien hoe elke fase iets anders vraagt van de mens en de organisatie. Dit doen we aan de hand van praktische voorbeelden uit de overheid en direct toepasbare tips.

De Nederlandse Digitaliseringstrategie spreekt onder de AI-prioriteit van de noodzaak om AI-infrastructuur op te bouwen en de innovatiekracht te bundelen. Succesvolle toepassingen zouden bruikbaar moeten zijn voor de hele overheid en we zouden samen aan de slag moeten om AI te ontwikkelen. Hoe kunnen we dat realiseren? In deze sessie verkennen we hoe een AI-platform eruit kan zien, waarop overheidspartijen veilige en betrouwbare AI-bouwblokken en -tools kunnen delen voor hergebruik. We kijken verder naar de samenhang met de Apply AI Strategy van de EU. Daarnaast bespreken we de plannen en doelstellingen omtrent de AI-fabriek die in Nederland gerealiseerd zal worden.  

In grootschalige opsporingsonderzoeken, denk aan explosies of ontvoeringen, ontvangt de politie dagelijks honderden meldingen, tips en signalen. Het snel vinden van de gouden tip is cruciaal, maar de grote hoeveelheid informatie en de verschillende systemen waarin deze binnenkomen, maken dat lastig.

In deze workshop laten we zien hoe de Nederlandse politie met behulp van AI en taalmodellen deze uitdaging aanpakt. De ontwikkelde use case helpt rechercheteams bij het automatisch ordenen, analyseren en prioriteren van tips, zodat waardevolle signalen sneller boven water komen en het menselijk beoordelingsvermogen beter wordt benut.

We bespreken hoe AI wordt ingezet om:
- patronen te herkennen tussen tips en bestaande dossiers,
- bredere vraagstukken binnen het veiligheidsdomein op te lossen,
- en tegelijkertijd privacy, transparantie en uitlegbaarheid te borgen.

Deelnemers krijgen inzicht in de technische en ethische keuzes achter deze toepassing en leren wat er nodig is om vergelijkbare oplossingen in andere veiligheidsdomeinen te realiseren.

Een inspirerende sessie over hoe AI de opsporing slimmer, sneller en rechtvaardiger maakt, zonder de menselijke maat te verliezen.

Het tempo waarin de wereld verandert, lijkt hoger dan ooit. Artificiële intelligentie, en met name generatieve AI, heeft in zeer korte tijd een prominente plek gekregen in onze maatschappij. Voor overheidsinstellingen kan het echter lastig zijn om deze technologische sprong mee te maken, zeker in het kader van eisen uit de BIO, AVG, NORA en meer. Regelgeving, compliance en zorgen over gegevensveiligheid worden vaak als obstakels gezien om met AI te experimenteren of in te zetten.

Toch laten koplopers binnen de overheid zien dat het wél kan. Het ministerie van Defensie ontwikkelde bijvoorbeeld DefGPT: een intern, veilig AI-platform waarmee duizenden medewerkers complexe taken kunnen uitvoeren zonder risico voor vertrouwelijke informatie. DefGPT laat zien dat het mogelijk is binnen bestaande kaders te innoveren, mits de juiste aandacht wordt besteed aan governance, beveiliging en duidelijke spelregels rond gebruik en toepassing. 

Tijdens deze sessie wordt ingegaan op de praktische kant van het verantwoord inzetten van generatieve AI. Je leert hoe je AI op een veilige manier integreert in bestaande processen en systemen, hoe interne alternatieven voor populaire AI-tools ontwikkeld kunnen worden, en hoe heldere governance wildgroei voorkomt en grip houdt op innovatie.

Laat je inspireren door praktijkervaringen, bouw voort op de kennis die er is, en ontdek hoe je vandaag nog concrete stappen kunt zetten naar een toekomstbestendige digitale overheid die haar medewerkers toegang geeft tot de kracht van AI.