Congres
Datasturing in het 
gemeentelijk beleid

7 december 2023
Antropia, Driebergen

Programma
Waar: Antropia, Driebergen

09:00 - 09:45
 
09:45 - 10:00
 
10:00 - 10:45

Hoe blijven we relevant in een wereld waarin big tech bedrijven en start ups datagedreven producten en diensten ontwikkelen die de bijl zetten aan het bestaansrecht van menig organisatie? In zijn presentatie gaat Frans Feldberg dieper in op de impact van digitale innovaties op de opgaven van de publieke sector in het algemeen en de impact van (big) data en (generatieve) kunstmatige intelligentie in het bijzonder. Waarom moet het topmanagementprioriteit zijn voor iedere organisatie? En: what’s next? Aan de hand van DatCan, het datagedreven innovatiecanvas, geeft Feldberg, hoogleraar data-driven business innovation aan de Vrije Universiteit Amsterdam, handvatten voor het starten van succesvolle dataprojecten. Hij inspireert met aansprekende voorbeelden en gaat graag in gesprek over de kansen en bedreigingen van AI voor de publieke sector.

10:50 - 11:15

De Leefbaarometer is de tool om op een laag schaalniveau in heel Nederland inzicht te krijgen in de leefbaarheid en wordt veel gebruikt als monitorings- en signaleringsinstrument door het rijk en gemeenten. De Leefbaarometer is een datagestuurd algoritme dat een inschatting geeft van de leefbaarheid, zonder dat u daarvoor zelf de deur uit hoeft. Maar hoe werkt dit nou precies en wat kunt u er mee? Jornt Mandemakers, senior onderzoeker bij Atlas Research en projectleider van de Leefbaarometer, geeft antwoord op deze vragen en laat zien hoe de Leefbaarometer helpt om in beeld te brengen hoe verschillend rijk en arm wonen in Nederland.

11:15 - 11:40
 
11:40
 
11:40 - 12:30

Wordt beleidsontwikkeling het nieuwe innovatiegebied voor data en analytics? Waarom niet? Leer in deze sessie over de mogelijkheden en beperkingen waar beleidsmensen en architecten mee te maken gaan krijgen. André van der Meer, adviseur Overheid bij SAS, behandelt samen met Koen Buikema en Jasper Eling van de gemeente Huizen, mogelijkheden als scenario denken, risicoanalyse, simulatie en modellen, en hij staat stil bij beperkingen als bias, kennisuitdagingen en niet-transparante AI. 
Ontdek in deze sessie hoe data en analytics vanuit het ontwerp gaan helpen het beleid te vernieuwen en beter uitvoerbaar te maken. En laat u inspireren door best practices op het gebied van onder andere onderwijs gezondheidszorg, milieu, verkeer, stadsplanning en criminaliteitsbestrijding.

Ga mee op expeditie. Op digitale expeditie rond een digital twin van Breda. Een digital twin is een digitale virtuele kopie van een stad of object waarin processen worden geanalyseerd en scenario’s worden nagebootst om de werkelijkheid te optimaliseren. De gemeente wil weten hoe men met behulp van data inzicht kunt krijgen in effecten van (toekomstige) beleidskeuzes. 
Daarom werkt Breda samen met TNO aan een Urban Strategy Platform waar digital twins op gebouwd worden. De pilots gaan over drukte bij evenementen, fietsbewegingen en een aantrekkelijke en bereikbare binnenstad. Eerder is al een pilot met een digital twin op het gebied van riolering afgerond. Bart Vuijk van TNO en Judith van Brussel van de gemeente Breda verzorgen de expeditie, een avontuur vol vergezichten!  

Hoe goed lukt het ons om werkzoekenden en werkgevers aan elkaar te verbinden? Waar zitten de jonge, vernieuwende bedrijven in onze gemeente en wat hebben ze nodig? Met welke innovaties dragen wij bij aan de transities? Voor het goede gesprek met bestuurders, de gemeenteraad en andere stakeholders zijn data en monitoring nodig. Maar om de impact van het beleid in beeld te krijgen, zijn duiding en aantrekkelijke visualisaties net zo belangrijk. Dat kan eenmalig, bij een beleidsdocument of -verantwoording, of continu. Jan Peter van den Toren van Birch laat zien hoe u bij verschillende vragen die op een gemeente afkomen, de juiste data kunt vinden en kunt inzetten voor beleid en verantwoording. 

Voor een schaalsprong in het fietsgebruik zijn investeringen nodig. In infrastructuur en in een ecosysteem van overheden, kennisinstellingen en bedrijven (triple-helix). Data is cruciaal voor het onderbouwen en prioriteren van beleidskeuzes, om zo een vaste plek te veroveren op de investeringsagenda’s. Waar leggen we doorfietsroutes aan en verbeteren we de fietsbeleving en de fietsveiligheid? Ook relaties naar andere domeinen als OV, gezondheid en veiligheid zijn van belang. De provincie Zuid-Holland investeert gericht in de ontwikkeling van nieuwe inzichten. Wiesje Hofstede van de provincie Zuid-Holland en Joost de Kruijf van Dutch Cycling Intelligence presenteren de resultaten en gaan in gesprek met de deelnemers om samen te versnellen.

12:30 - 13:20
 
13:20 - 13:50

Algoritmegebruik van overheden ligt onder een vergrootglas. Waarom is het belangrijk om hierover na te denken en hoe doet de (lokale) overheid dit nu? Het huidige promotieonderzoek van Maranke Wieringa, algoritme-expert, gaat over deze vragen. Wat zijn de inzichten tot nu toe? Deelnemers worden meegenomen in de verschillende onderdelen die belangrijk zijn om te starten met nadenken over verantwoord algoritmegebruik in de overheidsorganisatie. Want één ding is zeker: algoritme-compliance is een enorme opgave die er voor overheden aan zit te komen. Een goede voorbereiding is het halve werk.

13:50 - 14:15

Wonen. Energietransitie. Armoede. Schulden. Deze complexe maatschappelijke opgaven vragen steeds vaker om samenwerking in ketens en netwerken, waarin gegevens gezamenlijk worden gebruikt. Maar als overheid stuiten we nu nog te vaak op belemmeringen: juridische, ethische en technische. De Interbestuurlijke Datastrategie (IBDS) is opgezet om de kansen van verantwoord datagebruik te benutten en om de knelpunten aan te pakken. Hoe werken we daarin samen als één overheid? En wat betekent de IBDS voor uw organisatie? Tim Faber, programmamanager bij de IBDS bij het ministerie van Binnenlandse Zaken, neemt u mee in de ambities van het programma en vertaalt die naar concrete toepassingen. 

14:15 - 14:30

De overheid van Estland zoekt voor nieuwe data-oplossingen altijd de samenwerking op met private partijen, daarvoor is ook een gezamenlijk innovatielab opgericht. Wat levert de innovatiementaliteit van Estland op? Carmen Raal van e-Estonia deelt enkele mooie voorbeelden, zoals de beleidsinnovatie die mogelijk is dankzij de electronic ID en de aanpak van werkloosheid met behulp van AI. 

14:30 - 14:45
 
14:45
 
14:45 - 15:35

Als gemeente wilt u inzicht in de kwaliteit en effectiviteit van de jeugdhulp. Maar hoe doet u dat? Door het gebruik van data creëert u inzicht en bent u meer in control. In deze breakoutsessie leert u welke beheersmaatregelen u kunt toepassen in de praktijk. Aan de hand van vier indicatoren brengen we de onderliggende factoren in kaart. Zo delen we nieuwe inzichten die helpen bij het maken van datagedreven beslissingen. 
•    POH-GGZ Jeugd
•    Top 20 duurste jeugdcasuitiek
•    Transformatieverblijf
•    18-/18+
De deelsessie wordt verzorgd door Marloes Janssen van  Van Dam Datapartners.

Tijdens deze sessie krijgen Frank van der Meer (Business Development Manager Data bij Centic), Martin van Dijk (Partner en Senior Adviseur bij Native Consulting) en Mustafa Kedilioglu (Manager CIO Office bij I-Interim Rijk) stellingen voorgelegd over datagericht werken binnen overheidsinstanties en gaan daarover in discussie met de zaal onder leiding van dagvoorzitter Elisabeth van den Hoogen.

Lastig om als kleine of middelgrote gemeente de eerste of volgende stap te zetten naar een datagedreven organisatie? In welke fase van het ontwikkelpad bevindt uw gemeente zich? Raak in gesprek met een gemeente die al wat stappen verder is of inspireer een gemeente die de stappen nog moet zetten die in uw gemeente al zijn genomen.
In deze deelsessie gaan we in op het afgelegde data-ontwikkelpad van Horst aan de Maas. We benoemen ook een aantal ontwikkelingen waar u rekening mee moet houden, zoals welke toekomstige collega’s noodzakelijk zijn om datagedreven werken tot een succes te maken. Kom langs en ontdek hoe de toekomst eruit kan zien voor uw datagedreven gemeente. 
Deze deelsessie wordt verzorgd door Job Vogels, docent ICT Fontys Hogeschool Eindhoven, en Ramon Storer, CDO gemeente Horst aan de Maas. 

Data hebben een centrale rol in het monitoren van beleid, maar wat bedoelen we met data en hoe komen we tot een passende monitoring? Tijdens de workshop slaan we een brug tussen wetenschap en praktijk door de zes stappen naar een monitoringstrategie te doorlopen. Deze stappen zijn gebaseerd op de ervaringen van 86 gemeenten en regio’s met datagedreven werken en monitoren. Onder leiding van Sanne Jongeling, onderzoeker aan de Radboud Universiteit, en Gaby Willemse, senior beleidsadviseur en projectleider bij de gemeente Utrecht, gaat u hier zelf mee aan de slag. Tot slot worden Utrechtse voorbeelden gedeeld van datagedreven werken in de praktijk.

15:35 - 15:45
 
15:45
 
15:45 - 16:35

Tijdens deze sessie krijgen Frank van der Meer (Business Development Manager Data bij Centic), Martin van Dijk (Partner en Senior Adviseur bij Native Consulting) en Mustafa Kedilioglu (Manager CIO Office bij I-Interim Rijk) stellingen voorgelegd over datagericht werken binnen overheidsinstanties en gaan daarover in discussie met de zaal onder leiding van dagvoorzitter Elisabeth van den Hoogen.

Hoe fijn is het wonen in uw gemeente? Hoe staat de economie ervoor? En is er voldoende cultuuraanbod? Het digitale platform ‘Atlas voor gemeenten’ beantwoordt deze vragen en maakt datagestuurd werken voor gemeenteambtenaren nog gemakkelijker:
•    Volledig interactief en met informatie over alle 342 gemeenten;
•    Onderzoek uw eigen woonaantrekkelijkheid, sociaaleconomische situatie, cultuur en andere thema’s;
•    Vergelijk uzelf met zelf te kiezen benchmarkgemeenten;
•    Draai zelf aan de knoppen en maak uw eigen beleidsscenario's;
•    Exporteer alle ranglijsten, grafieken en kaarten direct naar uw beleidsnotities;

De deelsessie wordt verzorgd door Rein Halbersma, directeur van onderzoeksbureau Atlas Research.

Wordt beleidsontwikkeling het nieuwe innovatiegebied voor data en analytics? Waarom niet? Leer in deze sessie over de mogelijkheden en beperkingen waar beleidsmensen en architecten mee te maken gaan krijgen. André van der Meer, adviseur Overheid bij SAS, behandelt samen met Koen Buikema en Jasper Eling van de gemeente Huizen, mogelijkheden als scenario denken, risicoanalyse, simulatie en modellen, en hij staat stil bij beperkingen als bias, kennisuitdagingen en niet-transparante AI. 

Ontdek in deze sessie hoe data en analytics vanuit het ontwerp gaan helpen het beleid te vernieuwen en beter uitvoerbaar te maken. En laat u inspireren door best practices op het gebied van onder andere onderwijs gezondheidszorg, milieu, verkeer, stadsplanning en criminaliteitsbestrijding.

Veel gemeenten gebruiken monitors, dashboards en rapportages voor beleidsonderbouwing, maar dit verloopt niet overal soepel. Initiatieven zijn versnipperd, draagvlak ontbreekt en doelen zijn soms onhaalbaar. Om dit te verbeteren, is het cruciaal om de datavolwassenheid van uw gemeente te begrijpen: waar staan we, waar willen we naartoe en wat hebben we nodig?

In deze strategische sessie stellen we een 0-4 jaar roadmap op voor datagedreven werken. In stap 1 plotten we de vijf pijlers van datavolwassenheid, in stap 2 brengen we de ambities en knelpunten in kaart. Stap 3 beschrijft hoe u doelen bereikt.

Deze sessie met praktische tips voor de volgende stap in datagedreven werken wordt verzorgd door Sharona Jansen van Van Dam Datapartners

16:35 - 17:30